Yeniçeri
Osmanlı Devletinde askeri bir sınıf.
Padişahı, sarayı ve başkenti koruyan devşirme askerler.
Yeniçerinin ne olduğunu az çok herkes bilir. Yeniçeri ocağının kaldırılması ise her zaman tartışma konusu olmuştur.
Yeniçeri ıslahata yeniliğe karşı mıydı? Yeniçeri yenilikçi olsaydı Osmanlı daha uzun yıllar yaşayabilir miydi? Yeniçeri isyanları devleti bitirdi mi? Yeniçeriler isyancı olmasa Osmanlının sonu nasıl olurdu? Sorular, sorular…
yeniçeri isyanları dini karakterli değil, ekonomik ve siyasidir.
Yeniçeri devleti yıkmak veya rejimi değiştirmek için isyan etmemiştir.
Devlet adamlarına yani şahıslara karşı isyan etmiştir. Ve bu isyanlar büyük oranda devlet adamlarının kışkırtması veya isteği sonucu olmuştur ( özellikle ulema ).
Aslında yeniçeri anamuhalefet görevi yapıyordu.
Yeniçeri halkın sesi, o yüzden halk siyasetten uzak duruyor.
Yeniçeri yeniliğe karşı değil ve ulemada gerici değildi. Sorun iktidar sorunu idi. Yeniliği kim yapacak? Yenilik eski kurumlarla mı yapılacak, yeni kurumlarla mı?
Örneğin; 1703 yılında bir yeniçeri zabiti olan Çalık Ahmet, cumhur devleti ve tecemmu hükümetinden bahsediyordu. Seçim olsun ülkeyi halkın seçtikleri yönetsin.
Yeniçeri kaldırılınca (Vakayı Hayriye 1826) eski ile yeninin uzlaşması toplumsal uzlaşı ortadan kalkmış oldu.
Japon yenileşmesinde (meiji restorasyonu), samuray tasfiye edilmemiştir. Honda-Toyota Samuray klanı ismidir.
Yeniçeri ile birlikte Bektaşi tekkeleri de ortadan kaldırıldı. Maneviyat ordudan uzaklaşmaya başladı. Savaşta maneviyat olmazsa başarı zordur.
Mareşal Fevzi Çakmak, yeniçerinin kaldırılmasının yanlış olduğunu söylüyor.
Cemil Meriç, ”Devleti Aliyye, temel direklerinden biri olan yeniçerileri imha etmek suretiyle kendi ölümünü hazırlamış oldu…
Osmanlı; 1- ulema 2-ordu 3-padişahtan teşekkül eder.
Ordu yıkılınca muvazene bozuldu. Hulasa olarak diyebiliriz ki İslam’ın mukavemet kaleleri yeniçeri ile beraber yıkılmıştır.”
Reha Çamuroğlu ” yeniçerinin kaldırılması vakayı Hayriye değil vakayı şerriyedir. Yeniçeriden sonra tek zafer 1897 domeke savaşıdır.”
İlker başbuğ, Yeniçeri kaldırılınca mülkiye ön plana çıktı. Bunların içine Batılılar sızdı. Orduda darbeler dönemi başladı. Yeniçeri yerine gizli örgütler etkili olmaya başladı.
Bunların yanında yeniçerinin kaldırılmasının iyi olduğunu savunanlarda yok değil. Örneğin Necip Fazıl bu sınıftan.
Yeniçerinin kaldırılmasıyla ordu ve siyaset ayrıldı
Kısacası tarihe tek taraflı bakmamak lazım…
Benzer Yazılar
-
Reis İstanbul İl Başkanlığı için kimi işaret edecek?
-
8. SULTANBEYLİ KİTAP FUARI ÇADIRINA SIĞMADI
-
AK PARTİ GENEL MERKEZİNE MESAJIM VAR!
-
İstanbul teşkilatları Tevfik başkanla ayağa kalkar
-
Ekrem İmamoğlu’nun İstanbul diye bir derdi yok: iste ispatı!
-
AK Parti kongrelerde kuracağı kadrolarla 2002 ruhunu yakalayabilecek mi?
-
Kongreleri yeni il başkanı yapmalı
-
Anketlere inanmasak da AK Parti’de ciddi değişim şart
-
Reis tehlikeyi 6 yıl önce görmüş ve partisini uyarmış
-
Aman ha, Özgür Özel’e çok dikkat edin!
-
Sokağın beklentisi!
-
Seçimin faturasını sadece ilçe başkanlarına kesmek doğru değil!