Haydarpaşa Garı çevresindeki arkeolojik kazı alanında yapılan çalışmalarda ortaya çıkan, “Körler Ülkesi” olarak bilinen Khalkedon (Kadıköy) antik şehrine ait buluntular, bölgenin 2 bin 500 yıllık tarihini gözler önüne seriyor. Yaklaşık 4 yıldır aralıksız süren çalışmalar, kış şartlarında da sürdürülerek tarihe ışık tutulmaya devam ediliyor. Bahar dönemine girilmesiyle çalışmaların yoğunlaşacağı ve yeni bulgular ve kalıntılar elde edileceği düşünülüyor. Öte yandan arkeolojik kazı çalışmalarında gelinen son durum drone ile havadan görüntülendi.
Tarihi Haydarpaşa Garı istasyon bölgesinde ve çevresinde Marmaray çalışmaları sırasında tarihi kalıntılara rastlanması üzerine Kültür ve Turizm Bakanlığı adına İstanbul Arkeoloji Müzeleri tarafından Mayıs 2018’de başlatılan kazı çalışmaları, yaklaşık 4 yıldır büyük bir titizlikle devam ediyor. Osmanlı, Bizans, Helenistik ve Klasik dönemlere ait birbirinden farklı tarihi yapıları içerisinde barındıran alanda yapılan kazı çalışmaları, Anadolu’nun köklü tarihine ışık tutuyor. Arkeolog, müze uzmanı ve işçilerden oluşan 250 kişi tarafından peronlar, menfez, İbrahimağa ve İbrahimağa manevra bölgelerini içine alan yaklaşık 400 bin metrekare alanda yürütülen çalışmalarda ortaya çıkan buluntular, tarihi 2 bin 500 yıl önceye uzanan “Körler Ülkesi” olarak bilinen Khalkedon (Kadıköy) antik şehrine ait önemli ipuçları veriyor. Titizlikle yürütülen kazılarda bugüne kadar Khalkedon’a ait mimari kalıntılar, mezarlar, binlerce obje ve hamam ile 10 bine yakın sikke bulundu. Çalışmalarda, MÖ 5. yüzyıla ait olduğu belirtilen ve saray olduğu düşünülen bir mimari kalıntı ile kale olduğu sanılan ve bu yönde inceleme çalışmaları süren T şeklinde bir yapıya rastlandı. Ayrıca, kazıda MS 5. yüzyılda Azize Bassa adına inşa edilen bir kilisenin kalıntıları da bulundu. Azize Bassa Kilisesi’nin (Sainte Bassa Kilisesi) içerisinde yer alan bir alanda 28 insana ait iskeletler arkeologların küçük fırçalar ve ince uçlu aletlerle yaptıkları titiz çalışmalar sonucu ortaya çıkarıldı. Öte yandan Körler ülkesinin son hali drone ile havadan böyle görüntülendi.
“Yaklaşık 4 yıllık bu zaman diliminde 70 dönümlük bir alanın kazı çalışmalarını tamamladık”
Projede görevli olan, İstanbul Arkeoloji Müzeleri Müdürlüğü Arkeologlarından Hüseyin Yıldırım projede gelinen son nokta ile ilgili bilgiler paylaştı. Yıldırım, , “Haydarpaşa kazılarına 2018 yılında Mayıs ayında başladık. Yaklaşık 4 yıllık bu zaman diliminde 70 dönümlük bir alanın kazı çalışmalarını tamamladık. Kazı çalışmalarımız tüm hızıyla devam ediyor. Alandaki kazı çalışmalarının ne zaman sonlanacağına dair bir zaman vermemiz mümkün değil. Arkeolojik kurallara uygun olarak kazılarımız devam ediyor” dedi.
“Sanırım, bahar döneminde çalışmaları yoğunlaştırarak yeni buluntu ve kalıntılara ulaşacağız”
Çalışmaların gidişatı hakkında konuşan Yıldırım, “Biz burada Khalkedon antik kentinin kuzey batı limanının kazı çalışmalarını gerçekleştiriyoruz. Bu süreçte 2 bin 500 yıl öncesine dek uzanan bir tarihi özellikle sikke buluntuları üzerinden kesintisiz olarak takip edebiliyoruz. M.Ö 5’inci yüzyıldan günümüze dek gelen buluntularımız var. 2 bin 200 yıla kadar giden kalıntılarımız var. Bu süreçte Kadıköy’ün geçmiş tarihine dair epey veriye ulaştık, ulaşmaya da devam ediyoruz. Burası yaklaşık 400 bin metre karelik bir alan biz neresine bir kazma vursak, Klasik dönem, Helenistik dönem, Roma, Bizans, Osmanlı, Cumhuriyet dönemine ait mutlaka bulgular bulduk. İstanbul’da soğuk karlı bir günde zor çalışma koşullarında devam ediyor. Sanırım, bahar döneminde çalışmaları yoğunlaştırarak yeni buluntu ve kalıntılara ulaşacağız” ifadelerinde bulundu.
“Khalkedon antik kenti Kadıköy’ün merkezinin neredeyse tamamını kapsıyor diyebiliriz”
Khalkedon antik kentinin sınırları hakkında bilgi veren Yıldırım, “Bizim tarih kitaplarından edindiğimiz bilgilere göre Khalkedon’un bir sınırı var. Antik kentin ana bölgesi, günümüzde Moda, Bahariye bölgesi civarı, mezar alanı, Söğütlüçeşme, Acıbadem civarıdır. Khalkedon antik kenti bugün Kadıköy’ün merkezinin neredeyse tamamını kapsıyor diyebiliriz” diye konuştu.
